Hoogbegaafdheid

Een precieze definitie van hoogbegaafdheid is lastig te geven. Het gaat om meer dan alleen een hoog IQ.

Het gaat, zo zou je kunnen zeggen, om leerlingen die anders, sneller en op een hoger abstractieniveau leren dan andere leerlingen.

Er zijn hoogbegaafde leerlingen die op school niet of nauwelijks problemen ondervinden. Soms is ‘gewoon’ onderwijs voor hoogbegaafde leerlingen niet passend en dat kan leiden tot problemen, bijvoorbeeld op het gebied van motivatie, gedrag of leerprestaties. Deze leerlingen zullen het onderwijsproces vaak anders doorlopen dan leeftijdsgenoten, wat extra ondersteuning dan nodig maakt.

Bij hoogbegaafde kinderen kunnen we de volgende kwaliteiten herkennen:

• opvallende intellectuele en/of sociale vaardigheden;
• een uitstekende fijne motoriek;
• een brede interesse;
• creativiteit;
• een zeer goed geheugen;
• doorzettingsvermogen;
• goed kunnen omgaan met oudere kinderen;
• een hoog IQ (hoger dan 130).

Hoogbegaafde kinderen hebben niet al deze eigenschappen. Het gaat om een combinatie van een aantal van de genoemde kwaliteiten.

Ondersteuning op school voor hoogbegaafde kinderen

Wanneer het onderwijsaanbod niet aansluit bij de behoeften van een hoogbegaafde leerling, is er extra ondersteuning nodig. Dan kan een school bijvoorbeeld:

• extra lesstof aanbieden;
• de bestaande lessen versneld afwerken;
• een aparte klas inrichten binnen de gewone school, zoals plusklassen;
• zorgen voor begeleiding bij het ‘leren leren’;
• zorgen voor extra begeleiding bij andere vaardigheden, bijv. sociale.

Hoogbegaafdheid op de middelbare school

In het voortgezet onderwijs zijn scholen zelf verantwoordelijk voor onderwijs op maat aan hoogbegaafde leerlingen. Scholen ontvangen hier geld voor.

In het schoolondersteuningsprofiel van de school staat wat de school doet voor hoogbegaafde leerlingen.

Er is ook een landelijk netwerk van begaafdheidsprofielscholen. Deze scholen geven extra aandacht aan hoogbegaafde leerlingen. Sommige van de scholen in ons samenwerkingsverband zijn daarbij aangesloten.

Meer geld voor onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen

De overheid stelt geld beschikbaar voor het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen.

De samenwerkende scholen in de regio zorgen ervoor dat er voldoende passend onderwijsaanbod is.

Dat doen ze bijvoorbeeld door:

• de leerkrachten bij te scholen;
• de kwaliteit van de lessen te verbeteren;
• aanpassingen te doen in de leerstof van leerlingen;
• ervoor te zorgen dat de scholen genoeg voorzieningen hebben;
• het beleid voor hoogbegaafde leerlingen vorm te geven.

De scholen bepalen zelf welke voorzieningen zij aanbieden.